12 સભ્યોના ગુજરાતી પરીવારે જુના મશીનો થી શરુ કરેલી કંપનીની એ આજે દુનીયા મા છાપ છોડી ! પારલે કંપની મુળ ગુજારાતી

ભારતમાં અનેક બિસ્કીટઓ બજારમાં મળે છે પરંતુ એક પારલે જી બિસ્કીટ વર્ષોથી અંકબંધ છે જેનો સ્વાદ ક્યારેય બદલાયો નથી.વડીલોને તો છોડો, બાળક પણ પારલે-જીનું નામ જાણે છે. પારલે-જી, જેના બિસ્કિટ બાળકોથી લઈને નાના-મોટા બધા જ ભાવથી ખાય છે. સવારે ચા સાથે લેવાનું હોય કે પછી ભૂખ લાગે ત્યારે પેટ ભરવા માટે માત્ર સહારો. આ કંપની બિસ્કિટમાંથી માત્ર પૈસા જ નહીં પરંતુ લોકોનો અપાર પ્રેમ પણ કમાય છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે બિસ્કિટનો બિઝનેસ શરૂ કરવાનો વિચાર કેવી રીતે આવ્યો?

આ વિચારની એક રસપ્રદ વાર્તા છે. પારલે-જીના માલિક મોહન દયાલ ચૌહાણ બિસ્કિટ નહીં પણ કન્ફેક્શનરી (મીઠાઈ-ચોકલેટ વગેરે) બનાવવા માગતા હતા. મોહન દયાલ ચૌહાણનો પુત્ર પણ આ કામમાં મદદ કરવા ઈચ્છતો હતો. આ તૈયારીમાં વર્ષ 1928માં ‘હાઉસ ઓફ પાર્લે’ની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. બાદમાં, મોહન દયાલ ચૌહાણની પસંદગી બદલાઈ અને કન્ફેક્શનરીનો ધંધો હવે પહેલી પસંદ ન રહ્યો. ચૌહાણે 18 વર્ષની ઉંમરે કપડાના વ્યવસાય તરીકે તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી અને આગળ તેમણે ઘણા વ્યવસાયોને ફરીથી આકાર આપ્યો હતો.

મોહન દયાલ ચૌહાણની મહેનત રંગ લાવી અને ધંધો આગળ વધતો ગયો. આમાં તેમના પુત્રોનો પણ ઘણો સહયોગ મળ્યો અને તેઓ પણ તેમના પિતાને મદદ કરવા લાગ્યા. કંપનીમાં નવા આયામો ઉમેરાયા અને પુત્રોની સલાહ પર વિચાર થવા લાગ્યો. દયાલ ચૌહાણના પુત્રોએ જ તેમના પિતાને કોઈ નવો ધંધો શરૂ કરવાની સલાહ આપી. તેથી, વિવિધ વિકલ્પો પર ચર્ચા શરૂ થઈ. કપડાના વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા દયાલ ચૌહાણે પોતાની તમામ મહેનત કન્ફેક્શનરીમાં લગાવી દીધી અને આ માટે તેઓ જર્મનીના પ્રવાસે ગયા. ત્યાં તેને કન્ફેક્શનરી ટેક્નોલોજી અને બિઝનેસની નવી યુક્તિઓ શીખવાની હતી.

આ ક્રમમાં 1928માં મોહન દયાલ ચૌહાણે ‘હાઉસ ઓફ પાર્લે’ની સ્થાપના કરી. આ નામ પાછળ પણ એક રસપ્રદ વાર્તા છે. કંપનીનું નામ પારલે રાખવામાં આવ્યું કારણ કે તે મુંબઈથી દૂર વિલે પાર્લેમાં સ્થપાઈ હતી. કંપનીને વિલે પાર્લે પરથી પારલે નામ મળ્યું. કન્ફેક્શનરી બનાવવા માટેનું પ્રથમ મશીન 1929 માં સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું. કામ શરૂ થયું અને પારલે કંપનીએ મીઠાઈ, પીપરમિન્ટ, ટોફી વગેરે બનાવવાનું શરૂ કર્યું. આ વસ્તુઓનું ઉત્પાદન ગ્લુકોઝ, ખાંડ અને દૂધ જેવા કાચા માલમાંથી શરૂ થયું.

પ્રારંભિક તબક્કામાં, 12 પરિવારોના લોકો આ કામમાં રોકાયેલા હતા. આ પરિવારોના લોકો એન્જિનિયરિંગથી લઈને ઉત્પાદન અને ઉત્પાદનના પેકેજિંગ સુધીનું કામ સંભાળતા હતા. કંપનીની પ્રથમ પ્રોડક્ટ ‘ઓરેન્જ બાઈટ’ હતી. આ ટોફી જોઈને ઘણું નામ કમાયું અને પારલેનું નામ લોકોની જીભ પર ચઢી ગયું. આ તે સમયગાળો હતો જ્યારે બિસ્કિટને એક પ્રીમિયમ ઉત્પાદન માનવામાં આવતું હતું, જે ફક્ત અંગ્રેજો અથવા દેશના ધનિક લોકો દ્વારા જ ખાતા હતા. તે સમયે મોટાભાગના બિસ્કીટ વિદેશથી આયાત કરવામાં આવતા હતા.

વર્ષ 1938માં પારલેએ નક્કી કર્યું કે તે એવા બિસ્કિટ બનાવશે જેને દેશનો સામાન્ય માણસ પણ ખરીદીને ખાઈ શકે. આ ક્રમમાં પારલે ગ્લુકોઝ બિસ્કિટનું ઉત્પાદન શરૂ થયું. આ બિસ્કિટ સસ્તું હતું અને બજારમાં દરેક જગ્યાએ હાજર હતું, તેથી ખૂબ જ ઓછા સમયમાં તે દેશના દરેક ઘરમાં પ્રવેશ કરી ગયો. આ બિસ્કિટ સાથે રાષ્ટ્રવાદી વિચારધારા એવી પણ હતી કે તે દેશમાં પહેલીવાર બનાવવામાં આવ્યું હતું અને હવે વિદેશી બિસ્કિટ પર નિર્ભરતા નથી. હવે અંગ્રેજો એમ નહોતા કહી શકતા કે તેઓ માત્ર બિસ્કીટ ખાય છે કે લોકો તેમના દ્વારા બનાવેલા બિસ્કીટ પર નિર્ભર છે. આ લાગણી દેશના લોકોમાં ઘર કરી ગઈ છે. પારલે હવે બિસ્કિટ કંપનીનું જ નહીં દેશનું પ્રતીક બની ગયું છે.

પારલે ગ્લુકો બિસ્કિટ માત્ર દેશમાં જ નહીં, બીજા વિશ્વ યુદ્ધ દરમિયાન બ્રિટિશ અને ભારતીય સેનાના સૈનિકોની પસંદગી તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા.1947માં દેશનું વિભાજન થયું અને પારલેએ ગ્લુકો બિસ્કિટનું ઉત્પાદન બંધ કરવું પડ્યું કારણ કે ઘઉં તેનો મુખ્ય સ્ત્રોત હતો જે સમાપ્ત થઈ ગયો હતો. આ સંકટને દૂર કરવા માટે, પારલેએ જવમાંથી બનેલા બિસ્કિટનું ઉત્પાદન અને વેચાણ શરૂ કર્યું. પારલેએ 80ના દાયકામાં ગ્લુકોનું નામ બદલીને પાર્લે-જી કર્યું. પેકેટનો રંગ પણ બદલાઈ ગયો અને બિસ્કીટ સફેદ અને પીળા કવરમાં આવવા લાગ્યા. તેના પર ‘પાર્લે-જી ગર્લ’નું ચિત્ર છપાયેલું હતું.

શરૂઆતમાં ‘G’ નો અર્થ ગ્લુકોઝ હતો પરંતુ 2000 ના દાયકામાં તે ‘જીનિયસ’ તરીકે ઓળખાવા લાગ્યો. પારલે-જી છોકરી વિશે ઘણી વાર્તાઓ છે, જેમાં એવું કહેવામાં આવે છે કે તે સમયના પ્રખ્યાત કલાકાર મગનલાલ દૈયાએ 60ના દાયકામાં છોકરીની એક તસવીર બનાવી હતી જે બોક્સ પર જોવા મળે છે. આજે પાર્લે-જી દેશમાં 130 થી વધુ ફેક્ટરીઓ અને લગભગ 50 લાખ રિટેલ સ્ટોર્સ ધરાવે છે. પારલે-જી દર મહિને બિસ્કિટના 1 અબજ પેકેટ્સનું ઉત્પાદન કરે છે. દેશના દરેક ખૂણે-ખૂણે જ્યાં સામાનની યોગ્ય ડિલિવરી થતી નથી, ત્યાં પાર્લે-જી બિસ્કિટ પણ જોવા મળે છે.